Parkinson

Symptomen

• Trillen (tremor) van de handen, benen, kin of tong.
• Trager worden van bewegingen (bradykinesie), moeite met starten van bewegingen (akinesie) en ontbreken van automatische bewegingen (hypokinesie).
• Stijfheid van de spieren (rigiditeit).
• Houdings- en evenwichtsproblemen en soms vallen bij langer bestaan van de ziekte.
• ‘Bevriezen’ van de benen tijdens lopen (freezing), waardoor het lijkt alsof de voeten aan de vloer blijven plakken.

Naast de bovengenoemde symptomen kunnen een breed scala aan andere klachten optreden zoals trager denken, verminderde reuk, slaapstoornissen, obstipatie, stemmingsproblemen en verandering van seksuele behoeften. Bovenstaande symptomen treden alleen lang niet bij alle patiënten op. Daarnaast verschilt de ernst van de klachten en het beloop van de ziekte van patiënt tot patiënt. Dit geldt zeker voor patiënten met aandoeningen die lijken op de ziekte van Parkinson, de zogeheten atypische parkinsonismen.

Parkinson of parkinsonisme?

Parkinsonisme is de verzamelterm voor de symptomen die mensen met de ziekte van Parkinson kunnen hebben. Deze symptomen kunnen ook voorkomen bij beschadiging van dezelfde hersengebieden als bij de ziekte van Parkinson, maar met een andere oorzaak, zoals:

• ziektes die verwant zijn aan de ziekte van Parkinson (atypisch parkinsonisme: MSA, PSP, CBG);
• een slechte doorbloeding van de hersenen (vasculair parkinsonisme);
• het gebruik van bepaalde medicijnen (medicamenteus parkinsonisme);
• blootstelling aan giftige stoffen in de leef- of werkomgeving (toxisch parkinsonisme).

Begin van de ziekte

De kernsymptomen tremor, bradykinesie, rigiditeit en houdingsinstabiliteit worden soms voorafgegaan door klachten van de reuk (verminderde reuk), obstipatie, depressie en slaapstoornissen. Deze klachten zijn echter zo aspecifiek dat de diagnose parkinson in dit stadium zelden wordt gesteld. De ziekte van Parkinson kan in twee hoofdgroepen worden onderscheiden:

1. Patiënten die voornamelijk last hebben van een tremor (trillen van handen, benen, kin of tong)
2. Patiënten die met name last hebben van bradykinesie (trager worden van bewegingen) en rigiditeit (stijfheid)

Verloop van de ziekte van Parkinson

De kernsymptomen tremor, bradykinesie, rigiditeit en houdingsinstabiliteit beginnen bij ongeveer 75% van de patiënten aan één kant van het lichaam. Na een tijd zal ook de andere kant klachten gaan geven, maar in de regel blijft de eerst aangedane kant de meest ernstige.

Na enkele jaren ontstaan er problemen met de balans en kunnen patiënten vallen. Dit kan soms erg invaliderend zijn. Klachten zoals bloeddrukdaling (gedeeltelijk ook door de levodopa medicatie), problemen met plassen en ontlasting, hallucinaties, cognitieve problemen en verslikken kunnen ontstaan na verloop van de tijd.

Meestal leidt de ziekte van Parkinson niet tot een opname in een verpleeg- of verzorgingstehuis. Wanneer de balansstoornissen of de cognitieve stoornissen echter een dusdanig gevaar worden in het dagelijks leven worden patiënten vaak wel opgenomen in een verpleeg- of verzorgingshuis. De levensverwachting bij patiënten met de ziekte van Parkinson is niet korter vergeleken met gezonde mensen.

Lousanne van der Werf, Maayke van Suijlekom en Paul Hijnen zijn lid van het Parkinsonnetwerk. Zodoende kunnen wij mensen met de ziekte van Parkinson zo goed mogelijk begeleiden.